Beleidsplan

BELEIDSPLAN Protestantse Gemeente Wapserveen 2020 – 2025

Inleiding

Voor u ligt het derde beleidsplan van de Protestantse Gemeente Wapserveen. Het vaststellen van een beleidsplan ‘ter zake van het leven en werken van de gemeente’ staat in de Kerkorde vermeld als taak van de kerkenraad.

Ook in het voorliggende beleidsplan staat reflectie op de identiteit van de hervormde gemeente Wapserveen centraal, zij het niet in relatie tot het samengaan met buurgemeenten. Immers, plannen om te komen tot het vormen van een streekgemeente zijn losgelaten. Onze gemeente blijft een dorpsgemeente en ook deze status nodigt uit tot reflectie op de eigen identiteit. Wederom zullen we ons moeten bezighouden met vragen als: wie waren we, wie zijn we en wie willen we zijn. Tot slot komt daar de vraag bij: wie kunnen we zijn?

In dit beleidsplan wordt een zo realistisch mogelijk beeld gegeven, van waar de gemeente nu staat en waar ze naar toe zou kunnen gaan. We hopen met dit beleidsplan een positieve bijdrage te leveren aan een blijvend levende gemeenschap van alle mensen in Wapserveen die zich betrokken voelen bij de kerk.

Om een goed inzicht te krijgen in het heden en de toekomst van de gemeente Wapserveen is het noodzakelijk een korte historische schets te geven.

Dit beleidsplan valt in zes onderdelen uiteen:

  1. Geschiedenis
  2. Kerkdienst
  3. Kerkelijk werker en ouderlingen
  4. Diaconie
  5. College van Kerkrentmeesters
  6. Samenwerking

Van ieder onderdeel zal een overzicht worden gegeven van activiteiten en structuren zoals ze op dit moment bestaan, om van daaruit beleid voor de toekomst te formuleren.

  1. Geschiedenis

De geschiedenis van de kerk in Wapserveen begint in de 15e eeuw met de bouw van een kapel. 1602 is het begin van de hervormde gemeente. Gedurende de eeuwen hierna is de geschiedenis van de gemeente evenwichtig. Het is een kleine gemeente, waar doorgaans beginnende predikanten hun werkzaamheden verrichten. Wapserveen kende geen Afscheiding en geen Doleantie. Tot op de dag van vandaag is er slechts één kerkelijke gemeenschap in het dorp. Sinds 12 mei 2005 mag deze zich de Protestantse Gemeente Wapserveen noemen.

Omdat de gemeente Wapserveen een kleine gemeente was en is, zijn er vanaf die tijd al vaak gesprekken, en zelfs kortlopende samenwerkingsverbanden, geweest met verschillende buurgemeenten. Vanaf 1 januari 1979 was er een quasi-pastoraal verband met de hervormde gemeente Dwingeloo, dat per 1 mei 2005 – kerkordelijk – is opgeheven. Vanaf die datum is de gemeente officieel vacant en is er sprake van een bijstand in het pastoraat. In 1998 is er een kerkelijk werker aangesteld, op dit moment voor 13.5 uur per week.

Sinds 2010 zijn ideeën rond samenwerkingsverbanden en clustervorming, met het oog op het waarborgen van de toekomst van het kerkelijk leven in Wapserveen, bestudeerd en door middel van samenwerking met Diever vormgegeven. Dit heeft echter niet geleid tot een permanente verbinding.

De hervormde gemeente heeft een, voor Drenthe bekende, vrijzinnige geloofstraditie. Of dit nu nog een uitgesproken signatuur is van de gemeente moet in het midden worden gelaten. Feit is dat die signatuur wel een openheid met zich mee heeft gebracht, die ervoor zorgde dat nieuwe inkomers van verschillende gezindten, gemakkelijk een weg konden vinden naar en in het Wapserveens kerkelijk leven.

Het kerkbezoek is traditioneel laag. De betrokkenheid van de hele dorpsgemeenschap bij de kerk daarentegen hoog: de verbondenheid met de kerk blijkt op meerdere terreinen. Voor een belangrijk deel uiten leden en niet-leden van de kerk hun betrokkenheid middels de geldelijke bijdragen. Financieel is de gemeente dan ook gezond. Een structureel probleem vormt het teruglopende en vergrijzende ledenaantal. Deze terugloop is onder meer zichtbaar in de organisatie van onze gemeente. Ten aanzien van alle activiteiten geldt dat het moeilijk is mensen bereid te vinden tot inzet. Voor de kerkenraad betekent dat er gewerkt wordt met 1 vacature.

Uit de reflectie van de afgelopen jaren komt naar voren dat de kerkelijke gemeente wordt ervaren als een open, vriendelijke en informele gemeente, waar eenieder zich thuis kan en mag weten. Er wordt gestreefd naar een zo groot mogelijke betrokkenheid bij onze leefwereld in het algemeen en het dorpsleven in het bijzonder. Onze zwakte ligt in het aantal actieve leden. Tegelijkertijd is juist in de kleinschaligheid van de gemeente een aantrekkingskracht gelegen. Wie eenmaal komt of zich anderszins aansluit, voelt zich al snel thuis.

Het ledenbestand bedraagt op dit moment: 32 belijdende leden, 106 doopleden en 130 overige leden.

 

  1. Kerkdienst

Voorganger:

Het voorgaan in de kerkdiensten en uitvaartdiensten en de voorbereiding daartoe, al dan niet in samenwerking met de gemeenteleden. 

Ouderlingen:

Het welkom heten van de gemeente en het doen van afkondigingen. Deze laatste worden in samenspraak met de voorganger opgesteld. De ouderlingen zijn medeverantwoordelijk voor de kerkdienst.

Diakenen:

Het dienen bij Avondmaalsvieringen en het bijeenbrengen van de diaconale gelden.

Organist:

Het verzorgen van de muzikale begeleiding in de kerkdiensten.

Koster en vrijwilligers:

Bij de uitvaart- en trouwdiensten wordt gestreefd naar de inzet van een vaste vrijwilliger als koster. Bij alle andere diensten worden de kostertaken bij toerbeurt vervuld door leden van de kerkenraad en vrijwilligers. Voor het schoonmaken van kerk en gemeenschapsgebouw (Oes Plekkie) bestaat een groep vrijwilligers. Het klein onderhoud en het schenken van koffie gebeurt eveneens op vrijwillige basis.

Bijzonderheden:

De Protestantse gemeente Wapserveen heeft één kerkdienst per veertien dagen, met uitzonderingen in de paas- en kersttijd.

Na elke dienst is er koffie. Dit is een belangrijk sociaal contactmoment voor de gemeente.

Er wordt een vaste liturgie gebruikt, die ook gebruikt kan worden door gast voorgangers.

Na de kerkdienst gaat er een bloemengroet als attentie aan iemand die aandacht verdient.

Toekomstplannen:

Het aantrekkelijk maken van het kerkbezoek door verschillende vormen van diensten aan te bieden. Zo wordt er vier tot vijfmaal per jaar er een stiltemeditatie georganiseerd, een lekenpreek en tweemaal een dialectdienst gehouden.

Om een duidelijk ‘gezicht’ aan zowel de reguliere kerkdiensten als de bijzondere diensten te geven, zal de eigen kerkelijk werker zo vaak als mogelijk binnen de beperkte aanstelling voorgaan.

 

  1. Kerkelijk werker en ouderlingen

Kerkelijk werker:

Doelstelling: het stimuleren van het gemeente-zijn door kerkdienst en pastorale zorg.

Activiteiten:

  1. Het voeren van gesprekken met een aanstaand bruidspaar.
  2. Het voeren van gesprekken met doopouders.
  3. Het voeren van gesprekken met (aanstaande) ambtsdragers.
  4. Het mede voorbereiden van gemeenteavonden.
  5. Het schrijven van bijdragen voor het kerkblad en de website.
  6. Studie en vakliteratuur doornemen.
  7. Het voeren van gesprekken met nabestaanden voor een uitvaartdienst en het bezoeken van hen nadien.
  8. Het voorbereiden van en deelnemen aan kerkenraadsvergaderingen.
  9. Het bezoeken van dorpsbewoners die extra aandacht behoeven.
  10. Het stimuleren van het gemeente zijn.
  11. Ondersteunen en bemoedigen van de pastorale bezoekgroep.
  12. Het voorbereiden van en deelnemen aan gespreksochtenden.
  13. Actief meedenken over de toekomst van de gemeente.

Toekomstplannen:

Pastorale zorg blijven onderhouden. Zo vaak als mogelijk de kerkdienst voorgaan om voor een herkenbare draad zorg te dragen en verbinding te stimuleren en te verstevigen.

Ouderlingen:

Doelstelling: Ouderlingen zijn als kerkenraadsleden betrokken bij het bedenken en uitzetten van beleid om waar mogelijk de toekomst van de gemeente te waarborgen. Door onderbezetting vervullen zij (ieder afzonderlijk) naast hun taak als ouderling ook de functies van kerkrentmeester (twee) en scriba.

Activiteiten:

  1. Het voorbereiden en houden van kerkenraadsvergaderingen.
  2. Het meewerken in de kerkdiensten (incl. uitvaart- en trouwdiensten).
  3. Het organiseren en bijwonen van gemeenteavonden en thema-avonden.
  4. Bezoeken van classisvergaderingen.

Pastorale bezoekgroep:

Doelstelling: het afleggen van bezoeken aan ouderen en dorpsbewoners die extra aandacht behoeven.

Aanvullend ouderenwerk:

Kerkelijk werker: het op verzoek voorbereiden en verzorgen van de dagsluiting in woonzorgcentrum De Molenhof te Havelte.

Toekomstplannen:

Tweemaal per jaar een vergadering met de bezoekgroep en de kerkelijk werker

Activiteiten voor de jeugd:

De kerkelijk werker en vrijwilligers organiseren met KC de Vuursteen een kerstfeest en palmpaasfeest in en rond de kerk.

Kerkblad:

Doelstelling: het informeren van de gemeente omtrent kerkelijk leven in het algemeen en plaatselijk kerkelijk leven in het bijzonder. Het blad verschijnt 4 keer per jaar en wordt over het hele dorp verspreid.

Activiteiten:

  1. Het verzamelen van stukjes en informatie door de redactie.
  2. Het onderhouden van redactioneel overleg.
  3. Het organiseren van de druk en verspreiding (de bezorger krijgt een afgesproken financiële vergoeding).

Website:

Doelstelling: zie doelstelling van het kerkblad, met dien verstande dat middels de website ook nadrukkelijk wordt geprobeerd belangstellenden buiten Wapserveen te informeren. De website is gemaakt en wordt onderhouden door een vrijwilliger. De kerkelijk werker en scriba zijn eerst aangeschrevenen voor de inhoud en up to date houden daarvan.

Toekomstplannen:

Het stimuleren van participatie van gemeenteleden in het aanleveren van kopij voor het kerkblad. Website up to date houden

 

  1. Diaconie

Doelstelling: Het ondersteunen van mensen, vlakbij en ver weg, die financieel hulp nodig hebben.

Activiteiten:

  1. Het beoordelen van aanvragen en het verstrekken van financiële hulp.
  2. Het voorbereiden en houden van een diaconievergadering daartoe.
  3. Het zorgdragen voor de Tafel en het beheer van de avondmaalsattributen.
  4. Het onder de aandacht brengen van diaconale doelen en activiteiten.
  5. Het bezoeken van relevante provinciale en landelijke vergaderingen.
  6. Het financieren en daadwerkelijk ondersteunen van plaatselijke diaconale activiteiten (bloemengroet, oogstdienstfruitbakjes, kerst/nieuwjaarsattenties voor de ouderen).
  7. Samenwerking met buurgemeenten op het punt van plaatselijke armoedebestrijding (diaconaal fonds Westerveld).

Toekomstplannen:

Het financieel steunen van een eigen meerjarig project.

Grondbezit:

De diaconie bezit 16.17.18 ha. grond. Het beheer wordt gedaan door het bureau Kerkelijke Goederen (KKG).

 

  1. College van kerkrentmeesters

Doelstelling: het beschikbaar krijgen en stellen van gelden die nodig zijn om het gemeente-zijn te faciliteren. Uitgangspunt is dat er geen bezit wordt verkocht.

Gebouwen:

Kerkgebouw (met inbegrip van inventaris), pastorie en Oes Plekkie (met inbegrip van inventaris).

Activiteiten:

  1. Het doen van aanbestedingen voor het onderhoud.
  2. Het opstellen van onderhoudsplannen.
  3. Het aanvragen van subsidies.
  4. Het onderhouden van contacten met relevante instanties (gemeente, monumentenzorg) en bedrijven.
  5. Het organiseren van actie Kerkbalans en eindejaarscollecte, in samenwerking met vrijwilligers.

Grondbezit:

De kerkvoogdij bezit 26.14.39 ha. grond. Het beheer wordt gedaan door het bureau Kerkelijke Goederen (KKG).

Toekomstplannen:

Participatie in vrijwillige ruilverkaveling. Financieel gezond houden van de kerkelijke gemeente.

Administratie:

Deze wordt in samenwerking met het Kantoor Kerkelijke Administratie (KKA) gedaan door een administrateur en omvat de ledenadministratie en financiële administratie.

Activiteiten:

  1. Het bijhouden van de ledenadministratie en het doorgeven van mutaties aan de voorganger en kerkenraad.
  2. Het contact houden met provinciale en landelijke relevante organisaties.
  3. Het opstellen van begrotingen en jaarrekeningen.
  4. Het financieel afhandelen van inkomsten en uitgaven.

Toekomstplannen:

Het waarborgen van een goede continuïteit van de financiële en ledenadministratie.

Openstellingen en overig gebruik van de kerk:

Medewerking wordt verleend op verzoeken de kerk open te stellen in het kader van toeristische activiteiten.

Er zijn vaste prijsafspraken over de verhuur van de kerk en Oes Plekkie voor het tijdelijk gebruik door derden.

 

  1. Samenwerking

Doelstelling: Participatie in en organiseren van bovenplaatselijke activiteiten teneinde het eigen plaatselijk kerkelijk leven te verdiepen en te verbreden.

Activiteiten:

  1. Regionale samenwerking in Westerveld-verband welke betrekking heeft op het organiseren van gezamenlijke activiteiten, zoals lezingen en het Feest van de Geest.
  2. Deelname aan gesprekken over samenwerkingsvormen met buurgemeenten geïnitieerd door de classis.

Toekomstplannen:

Voor haar voortbestaan is de kerk afhankelijk van het dorp. En velen in het dorp dragen de kerk een warm hart toe. Dit bleek uit de reactie die er kwam op de gemeenteavond begin 2018 met de uitdagende titel: ‘Kerk Wapserveen stopt …’. Dat de kerk zou stoppen was niet de bedoeling. De respons was positief en bracht met zich mee het besef dat kerk anno nu, in een Drents dorp als Wapserveen, betekent dat het nodig is om heel dicht bij de mensen te blijven. Meebewegen met het dorp en haar omgeving, met dat wat mensen bezighoudt, met hun vragen, hun rouw, hun verdriet, hun muziek, hun verlangens. En soms kan te midden van dit alles iets van God worden ervaren. Maar of dat ook zo zal worden geformuleerd? Tijdens de gemeenteavond in januari 2018 werd aangegeven dat de kerk zich nog altijd binnen de bebouwde kom bevindt en daar volgens menigeen ook dient te blijven. Achteroverleunen is er niet bij. Januari 2018 vraagt om een vervolg. Daar willen we met dit beleidsplan de komende vijf jaren een antwoord op geven.